325
EYLÜL-EKİM 2005
 
MİMARLIK'tan

Öğrenci Yarışması: Aşırı

Topluma Yansıyanlar

Gelecek Kongrelere Doğru…

uia2005istanbul

  • İzlenimler

    Zuhal Ulusoy

    Yrd.Doç.Dr., Bilkent Üniversitesi, Peyzaj Mimarisi ve Kentsel Tasarım Bölümü



KÜNYE
Neler Tartışıldı / Sergilendi / Sunuldu? Temalar ile Bir Kesit …

AFETLER ÜZERİNE

Mimarlar Odası, UIA bünyesindeki temel çalışma alanlarından biri olarak “Kentsel Yerleşimler ve Doğal / Diğer Afetler” Çalışma Grubu’nun yürütücülüğünü de yapmaktadır. Gerek son dönemlerde yaşanan büyük deprem, sel, tsunami gibi afetlerin etkilerinin giderilmeye çalışılması, gerekse Türkiye’nin ve İstanbul’un deprem tehdidi altında bulunması nedeniyle yürütülen çalışma ve tartışmalar, konuyu Kongre gündemine taşıdı.

FORUM

UIA / ARCASIA Güney Asya Depremi ve Gerçekler Forumu

Mimarlar Odası’nın düzenlediği forum, 4 Temmuz 2005 tarihinde, afetten zarar gören ülkelerin temsilcileri ve konuyla ilgili mimarların katılımıyla gerçekleşti. Forumda, yaşanan felaket sunum yapanlar ve katılımcılar tarafından irdelendi; afet sonrası kısa, orta ve uzun vadeli çözüm önerileri geliştirildi. Bu paylaşım sürecinde ortaya çıkan konular, ARCASIA ve UIA Afetler Çalışma Programı tarafından saptanan başlıklar altında toplanarak kaleme alındı. UIA Genel Kurulu’nda sunulan bildirge benimsenerek kabul edildi. Bundan sonra afetlerle ilgili yapılacak çalışmalarda yol gösterici nitelikteki bu bildirge, birçok ülkede geniş çapta duyuruldu ve mimar örgütleri tarafından rehber olarak yayınlandı.

BİLDİRGE

UIA / ARCASIA Afetler Forumundan Öneriler

6 Temmuz 2005

Yolanda Reyes (ARCASIA Başkanı)

Emine Komut (UIA Çalışma Programı Direktörü)

Syed Zaigham Jaffery (ARCASIA Eski Başkanı)

UIA’nın “Kentsel Yerleşimler ve Doğal veya Diğer Afetler” Çalışma Programı, Asya Bölgesel Mimarlar Konseyi (ARCASIA) ve konuyla ilgili mimarlar XXII. Dünya Mimarlık Kongresi’nde buluşarak doğal afetlere ilişkin deneyimlerini paylaştılar. UIA ve Üye Kesimler, Asya’daki tsunami felaketine İlişkin ARCASIA Bildirisi’ni onaylayarak, tüm Üye Kesimler tarafından yürütülecek benzeri çalışmaları destekleyeceklerini bildirdiler. Küresel ölçekte afet risklerinin azaltılmasının bir yolu olarak doğal ve ekolojik sistemlerin korunmasının önemine ilişkin bir bilinç ve anlayışa ihtiyaç olduğu vurgulandı. Afet zararlarının azaltılması çabaları, özellikle Asya Tsunami Felaketi’yle ilişkilendirilerek, geniş bir şekilde tartışıldı ve UIA’nın, Üye Kesimleri aracılığıyla hem afet öncesi hem de afet sonrası dönemlerde önemli bir rol oynayabileceği kanısına varıldı. Bu kapsamda gösterilecek çabaların insanların göreceği zararı azaltacağı ve bir yandan yapılı çevreyi toplumun kültürel, ekonomik ve sosyolojik değerlerine uygun bir şekilde geliştirirken, diğer yandan mimarların küresel toplum içinde toplumsal sorumluluğa sahip bir role ve yeteneğe sahip olmalarını sağlayacağı belirtildi.

Forum, UIA’nın afet risklerini azaltmak amacıyla toplumsal ve mesleki bilincin artırılması konusunda destek vermesini ve teşvik etmesini ve aşağıdaki koşulların sağlanmasında yardımcı olmasını önermektedir:

Afet Öncesi:

- Mimarlık eğitimi, özellikle de lisans düzeyinde, afet riskleri konusunda bilinçlenmeyi sağlamalı ve öğrencilere güvenli mimarlık uygulamaları için gerekli teknik bilgiyi kazandırmalıdır.

- Afet zararlarının azaltılması konusunda güncel yaklaşımların ve bilginin, ayrıca başarılı uygulama örneklerinin mimarlara aktarılmasını sağlayacak sürekli mesleki eğitim programları teşvik edilmelidir.

- Mimarlar, plancılar, yapı endüstrisi ve üreticileri, inşaat yapanlar ve müteahhitler arasında işbirliği sağlanmalı ve araştırma desteklenmelidir.

- UIA, Üye Kesimleri aracılığıyla, güvenlikle ilgili yasa, yönetmelik ve yapı normlarına uymayan kaçak yapı inşaatlarına engel olmak için etkin rol oynamalıdır.

- Yerleşmelerin planlanması ve yapıların tasarımında güvenliğe ilişkin niteliklere önem verilmesi vurgulanmalı ve UIA Üye Kesimleri gerekli ulusal/yerel yasalara ve düzenleyici güvenlik önlemlerine uymak konusunda mesleki sorumluluk öngörmelidirler.

- Özellikle üçüncü dünya ülkelerinde olmak üzere, UIA ve Üye Kesimleri, yapılı çevrenin güvenliği ve sürdürülebilirliğini sağlamak ve ekolojik çevreyi korumak amacıyla her ülkenin kendine özgü yapı inşa kuralları, yönetmelikleri ve yasalarını uygulamaya koyması konusunda, kendi kesimlerindeki tüm idari düzeylerde bulunan karar alıcılar üzerinde ısrarcı olmalıdırlar.

- UIA ve Üye Kesimleri, tsunami tehlikesi altındaki kıyı alanları ve diğer afet tehdidi altındaki bölgelere ilişkin gelişme planı hazırlanması ve uygulanması konusunda hükümetlerini teşvik etmelidirler. Ayrıca, UIA çevreye ilişkin sorunları bir arada ele alan programları desteklemelidir.

- UIA, Üye Kesimlerin afete hazırlıklı olmak ve afet zararlarının azaltılması konusunda fikir alışverişi, uzmanlık çalışması ve uygulamalarını desteklemeli ve aracı görevi görerek eşgüdüm sağlamalıdır.

Afet Sonrası:

- Mimarlar ve plancılar, afet sonrası yeniden yapılanma ve yeniden yerleşim planlarında afet risklerini azaltıcı önlemlerin dikkate alınmasını sağlamalıdırlar.

- Afet sonrası yeniden yapılanma, yeniden yerleşim ve geçici barınak sağlanması konularında, UIA Üye Kesimleri, afetin etkisi altında kalan ülkelerin ihtiyaçlarını ve sosyokültürel durumlarını hassasiyetle ele almalıdırlar.

- Yapılan her türlü çalışma afetten zarar gören toplumun kültürü ve yaşam tarzına saygılı olmalıdır.

- Mimarlar, yapılanma sürecini toplum bireyleriyle bir arada yürütmeli ve insani saygınlığı korumak ve yüceltmeyi hedeflemelidirler.

- Afet sonrası tasarımlar ve yeniden yerleşim planları insanların alım gücüne en uygun şekilde çözülmelidir.

UIA, afete hazırlıklı olmak, afetten korunma ve afet zararlarının azaltılması konularında mimarların verimli bir şekilde sürece dahil edilmesi için eşgüdüm sağlayarak ve destek vererek öncü bir rol üstlenmelidir.

YAYIN

Architects and Disasters: UIA Summer School 2004

(Mimarlar ve Afetler: UIA Yaz Okulu 2004)

Ed. Emine Komut, June 2005, Chamber of Architects of Turkey Publications, Ankara; 260 pages.

Mimarlar ve Afetler kitabı, çok sayıda öğretim üyesi, meslek adamı ve mimarın afetler konusunda yaptığı uluslararası işbirliğin ürünüdür. Bu çalışma, kentlerimizde giderek daha büyük boyutlarda zarara ve kayıplara yol açan afetler karşısında bilinç yükseltmek, duyarlılık artırmak ve güvenli yaşam çevreleri sağlamak için, özellikle mimarların sorumluluklarına dikkat çekmek amacıyla hazırlandı. Bu amaca ulaşmak için bir eğitim programı etkinliği planlanarak, 9 ülkeden mimarlık öğrencilerinin katıldığı UIA Yaz Okulu 2004 düzenlendi. “Kentsel Yerleşmeler ve Doğal ve Diğer Afetler” Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) Çalışma Programı, bu doğrultuda İzmir’de düzenlediği Uluslararası Yaz Okulu sürecinde, güvenli yapılı çevre kavramının mimari tasarımın vazgeçilmez bir öğesi olarak algılanması ve bu bilginin olabildiğince çok ülkede yaygınlaştırılması için çaba harcadı. Bu kitapta, Yaz Okulu’nda işlenen çeşitli konulara yer verildi ve öğrenme sürecinde edinilen bilgi birikiminin uygulanması sonucunda ortaya çıkan ürünler sunuldu. Bu yayın ile mimarların afetler konusunda aktif bir rol üstlenmesinin kolaylaştırılması ve afetlerin felaketlere dönüşmesini önleyecek bilgi dolaşımının sağlanması düşünüldü. Kitabın içerdiği 5 bölümde, Yaz Okulu’nda verilen dersler, İzmir kenti sunuşları, stüdyo çalışmaları, öğrenci sunuşları ve anımsanan anlar bulunuyor. Böylece, kentsel afetler konusunda bir ders kitabını aşarak, tüm süreci aktaran bir belge niteliğini taşıyor. Bu özgün afet eğitimi çalışmasıyla, mimarlara tasarım sürecine aktaracakları farklı bir bakış açısı sunuluyor.

FORUM / SERGİ

Depremini Bekleyen Tarihî Kentlerde Mimarlık

Mücella Yapıcı

Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Afet Komitesi Sekreteri

22. Dünya Mimarlık Kongresinin oldukça ünlü isimlerinin ağırlandığı ana mekânı Lütfi Kırdar Kongre Salonu’nun dışında bir başka yerde atıyordu kongrenin “sahici” daha doğru bir deyişle “toplumsal” nabzı…Taşkışla’da… Onlarca sergi hangisini takip edeceğimize şaşırdığımız yüzlerce etkinlik yada sunuş. İşte bu etkinliklerin birisi de, oldukça sessiz sedasız gerçekleştirilen ancak uygarlık tarihi boyunca deprem tehdidi altında akıl almaz ölçüde kayıplar vermiş bulunan, Alp-Himalaya Kuşağı’ndaki tarihî kentlerin bilim insanları ve mimarları arasında değerli deneyim ve bilgi aktarımlarına aracı olan ve bu kentlerin ortak geleceğine dair dayanışma ve işbirliği temellerinin atılabilmesi açısından, İstanbul 2005 Kongresi’nin önemli misyonlarından birini üstlenmiş bulunan uluslararası “Depremini Bekleyen Tarihi Kentlerde Mimarlık” Panel ve Forumu idi…

Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Afet Komisyonu tarafından hazırlanan, 5 Temmuz 2005 günü saat 11.00 -19.00 arasında İTÜ Taşkışla 231no.lu Salon’da panel–forum ve ilgisi nedeniyle aynı adreste “Depremini Bekleyen İstanbul Sergisi” gerçekleşti. Bu etkinlikler, Kongre’nin program sıkışıklığı ve de mekân şartlarının dezavantajına rağmen, doğal afetler karşısında daha bir kırılgan hale gelen tarihi kentlerinin mimarlarının görev ve sorumluluk bilinci sayesinde, katılımcı sayısı, içerik, deneyim paylaşımı ve ilgi sürekliliği açısından, toplantımıza çok değerli vakitlerini ayırarak dünyanın çeşitli ülkelerinden konuğumuz olan bilim insanlarını ve bizleri mutlu edecek, gelecekte yapacağımız çalışmalar için yüreklendirecek düzeyde kalmayı başardı.

“Depremini Bekleyen Tarihi Kentlerde Mimarlık” Panel ve Forumu’nun katılımcıları ve sunuş başlıkları önceki yayınlarımızda ve web sitelerimizde bilginize sunulmuş bulunduğundan burada yineleyerek fazladan satır işgalinden kaçındık; ancak panel ve forum kitabının gerekli teknik çalışmaların tamamlanmasından sonra üyelerimizin ilgisine sunulacağını not olarak ekleyelim. Ayrıca, Odamızın kuruluşuna ve Dünya Mimarlar Örgütü’ne üye olmasına katkı koyan ve artık aramızda olmayan saygı ve sevgi değer meslektaşlarımız başta olmak üzere; bu heyecan verici deneyimin yaşanmasına vesile olan, çaba, emek, katkı, destek ve ilgisini esirgemeyen yediden yetmişe herkese yürekten teşekkürlerimizi iletmeyi unutmak olmaz…Herkesin emeğine sağlık…

Bu icerik 3994 defa görüntülenmiştir.