347
MAYIS-HAZİRAN 2009
 
MİMARLIK'TAN

MİMARLIK DÜNYASINDAN

DOSYA
Tasarıma Kapsayıcı Yaklaşım:
HERKES İÇİN TASARIM

YAYINLAR

MİMARLIK MÜZESİNE DOĞRU ADIM ADIM


İNGİLİZCE ÖZET / ENGLISH SUMMARY


TÜRKÇE ÖZET



KÜNYE
YAYINLAR

FABRİKA’DA BARINMAK: Erken Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de İşçi Konutları: Yaşam, Mekân ve Kent

Ed. Ali Cengizkan, Mart 2009, Çağa Yerleşmek Dizisi - II, Arkadaş Yayınları, Ankara, 276 sayfa.

“Türkiye’de fabrika yerleşkeleri içinde tasarlanan işçi konutları, fabrika yerleşiminin geneldeki kararlarıyla birlikte, bir ‘yeni toplum inşası’nı hedeflemiş görünmekte. Bu yoğunlukta bir ‘kurucu’ işlevi olan bu yerleşkelerin ve işçi konutlarının, son on beş yıla damgasını vuran özelleştirme süreci içinde, kasıtlı olarak ‘değersizleştirilmeye’ çalışıldığı gözden kaçmıyor. Sıklıkla toplu ve örgütlü, ama çok seyrek biçimde de farkında olmadan ve ‘cehaletten’ kaynaklanan biçimlerde gündeme gelen bu değersizleştirme girişiminin, toplumun tarihiyle oynamak, onu silmeye çalışmak anlamına geldiğini de unutmamak gerekir. Her toplumsal tarih silme girişiminin ise boşuna ya da nafile çaba olduğunu söylememize gerek yok. Çünkü bu mekânların ve içindeki yaşantıların bıraktığı izler, toplumun bedenine kazınmış durumda. Fabrikaların hurda fiyatına satışı ve kimi zaman da yıkımı, toplumsal belleğin önemli parçalarını korumak amacıyla süren yasal mücadeleler, davalar, yüzyüze çatışmalar, rant artışları sonucunda yitirilen alanlar ve bölgeler, tümü de 21. yüzyılın başında Türkiye’deki modernleşmenin izlerini silme yolunda mihenk taşları. Ama mihenk taşı karşısındakine, hem kendisini kişisel ya da toplumsal olarak sınama, hem bir işaret koyma, hem de taşın kendi varlığını ve gücünü sorgulama olanakları vermiyor mu?” Editörün genel çerçevesini bu sözlerle tanımladığı önsözün ardından sırasıyla şu yazarlar ve makaleleri yer alıyor: Ali Cengizkan’ın “İstanbul Silahtarağa Elektrik Fabrikası: Yerleşme ve Konut Yaşam Çevreleri”; Mehmet Saner ve Yücel Can Severcan’ın “Fabrikada Zorunlu Sorumlu Olarak Barınmak: Ankara Maltepe Elektrik ve Havagazı Fabrikası Konutları”; Çağatay Emre Doğan’ın “Nazilli Basma Fabrikası Yerleşimi: Tarihçe ve Yaşantı”; Burak Asiliskender’in “Anadolu’da ‘Modern’ Bir Yaşam Kurmak: Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası ve Lojmanları”; Bilge İmamoğlu’nun “Seyfi Arkan ve Kömür İşçilerine Konut: Zonguldak; Üzülmez ve Kozlu”; Sezen Öktem’in “Karabük Demir Çelik Fabrikaları ve Yerleşimi”; Özlem Arıtan’ın “Sümerbank Yerleşkeleri: Cumhuriyet Modernleşmesi’nin İdeolojik Varyasyonlarına İlişkin Mekânsal Bir Okuma”; Senem Zeybekoğlu’nun “Erken Cumhuriyet Dönemi Sanayi Komplekslerinin Mekânsal Analizi: Nazilli, Kayseri, Bursa, Eskişehir”; Ali Cengizkan’ın “Sonsöz Yerine: İşçi Konutları’nda Barınma: Yaşam, Kültür ve Kentleşme”.

Bu icerik 2737 defa görüntülenmiştir.