373
EYLÜL-EKİM 2013
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

  • ‘Gezi’nen Toplum, Direnen Mekân
    Deniz Özkut, Doç. Dr., Bahçeşehir Üniversitesi, Mimarlık Bölümü
    Göksun Akyürek Altürk, Yrd. Doç. Dr., Bahçeşehir Üniversitesi, Mimarlık Bölümü

YAYINLAR



KÜNYE
MİMARLIK DÜNYASINDAN

‘YANLIŞ’ GÜZERGÂHLI 3. KÖPRÜ İNŞAATI: 10 SORUDA 3. KÖPRÜ

Temmuz ayı ortalarında 3. Boğaz Köprüsü’nün projede belirtilen yerin dışında ‘yanlış’ bir güzergâhta yapılmaya başlandığı ortaya çıkmış, köprüyle ilgili tüm imar planları Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından durdurulmuştu. Bu arada aylardır süren çalışmalarda, köprü ve bağlantı yolları nedeniyle kesilen yüz binlerce ağacın da yok yere katledildiği anlaşılmıştı. Gezi Parkı olayları sonrasındaki forumlardan ortaya çıkan ve kenti ve yaşam hakkını savunan Kuzey Ormanları Savunma Grubu “10 Soruda 3. Köprü” başlıklı bir bildiri hazırladı. Bildiride 3. Köprünün yapımı ve sonrasında yaşanacaklar doğa tahribatı ve kent yaşamı ile ilgili sorulara cevap verildi:

İki köprünün çözemediği trafiği üçüncü çözer mi?

Köprüler trafiği azaltmıyor aksine kendi trafiğini yaratıyor, çünkü taşıdıkları yolcu değil araç. 1. Köprü açıldıktan sonra Boğaz’ı geçen insan sayısı % 4 artarken, Boğaz’ı geçen araç sayısı % 200 arttı. İkinci köprünün açılışından bugüne kadar Boğaz’dan geçen insan sayısı % 170 artarken, araç sayısı % 1180 arttı.

Transit geçişlerin 3. Köprüye kaydırılması İstanbul trafiğini rahatlatır mı?

Bu gerekçe doğru değil. Çünkü 3. Boğaz Köprüsü’nün yapımına gerekçe gösterilen transit trafiğin boğaz geçişlerindeki payı sadece % 2-3.

Köprülerdeki bunaltıcı trafiğin sebebi nedir?

Kentte toplu taşımacılığa gereken önemin verilmemesi. Yolcuların % 63’ünü taşıyan toplu taşıma araçlarının köprü trafiğindeki payı % 10. Yolcuların % 37’isini taşıyan özel araçların köprü trafiğindeki payı % 90.

3. Köprü sadece Sarıyer ve Beykoz ilçelerinde yaşayanları mı etkiler?

3. Köprü İstanbul’un plansız ve sağlıksız bir biçimde kuzeye doğru genişlemesini teşvik eder, planlanmamış nüfus artışına ve yapılaşmaya yol açar.

3. Köprü İstanbul’da yaşayanları nasıl etkiler?

3. Köprü kentin kuzeyinde yoğunlaşan son doğal yaşam alanları üzerinde geri dönülmez yıkıcı sonuçlar yaratacak. Köprünün yapımı sırasında 2 milyon ağaç kesilecek. 3. Köprü’yle birlikte İstanbul ormanlarının üçte biri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Seller yaygınlaşacak; içme suyu havzalarının kirlenmesi ve erozyonla birlikte barajlardaki su oranı düşecek; geçimini ormandan sağlayan çok sayıdaki orman köylüsü yoksullaşacak; hava kirliliği artacak ve yaban hayatı daha da tahrip olacak.

3. Köprü sadece İstanbul’u mu etkiler?

3. Köprü Marmara Bölgesi’nin tamamını etkileyecek olan Kuzey Otoyolu Projesi’nin bir parçası. Bu otoyol Kocaeli ve Çatalca havzalarındaki birinci sınıf verimli tarım topraklarının ve su havzalarının da tahribi ve yağmalanması anlamına gelecek.

3. Köprünün rantını kim yiyor?

Büyük inşaat şirketleri, arazi spekülatörleri, bankalar, petrol devleri, otomotiv şirketleri. Olağanüstü yetkiler yaratan kentsel dönüşüm yasasıyla birlikte, İstanbul’da 250 bin yapının yıkılması planlanıyor. Daha şimdiden köprü güzergâhı üzerindeki araziler el değiştirerek büyük sermaye grupları tarafından alınıyor.

3. Köprüyü savunan biliminsanı var mı?

Bugüne kadar hiçbir biliminsanı, bilimsel kurum ya da meslek örgütü 3. Köprü’nün İstanbul için bir ihtiyaç olduğunu savunmadı. Aksine 3. Köprü’nün İstanbul’a vereceği zararlar bilimsel açıdan kanıtlandı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalışan bilim insanları ve mühendisler tarafından hazırlanan kentleşme planında bile 3. Köprü kente karşı bir tehdit olarak belirlendi.

Ulaşım sorununu çözmek için köprü yerine neler yapılmalıdır?

İki yaka arasında daha dengeli bir nüfus dağılımı yaratılmalıdır. Toplu taşımacılığın kalitesi artırılarak özel araç kullanımını caydırıcı tedbirler alınmalıdır. Ayrıca İstanbul’da özellikle Boğaz geçişlerinde deniz, toplu ulaşım için başta gelen hızlı, etkin, rahat ve düşük maliyetli seçeneklerden biridir. Ancak iki yaka arasındaki toplu ulaşımda deniz ulaşımının payı düşük.

Peki niye bu ısrar?

3. Köprü İstanbul’un kuzeyinde planlanan yeni şehir, 3. Havalimanı ve Kanal İstanbul gibi pek çok kentsel rant projesine hizmet etmesi için yapılmaktadır. Bu bakımdan 3. Köprü projesi bir ulaşım projesi değildir. (Kaynak: Evrensel.net)

Bu icerik 1932 defa görüntülenmiştir.