Mimarlar Odası 40. Dönem Genel Kurulu’nda, kalıcı, sürdürülebilir, kimlikli ve çağdaş bir çevrenin ülke düzeyinde temel imar ve kentleşme hedefi olmasının sağlanması; “binlerce yıllık mimarlıklar ülkesinin yeniden mimarlıkla buluşması” için, dünya deneyi ve ülkemize özgü koşullar gözetilerek, “Türkiye Mimarlık Politikası”na bir an önce ulaşılması gerektiğini vurgulamıştı. Bu saptamaya dayanarak, Mimarlar Odası 40. Dönem Merkez Yönetim Kurulu, ilgili tüm kesim ve kurumların, ülke adına ortak sorumluluk üstlenmesine yönelik tarihsel bir çağrıya dönüştürme kararı aldı. Mimarlığın toplumla buluşması için temel mimarlık politikaları oluşumunu amaçlayan “Türkiye Mimarlık Politikası’na Doğru” çağrı metninin, ilgili kesimlere ulaştırılması ve bir süreç içinde politika-strateji belirleyen belgeler ve kurallarla güçlendirilerek kamuoyuna sunulması ve bu süreç sonunda resmî bir politika belgesine ulaşılmasını hedefleniyor.

Aynı kapsamda, Mimarlar Odası geçen dönem, Kongre hazırlıkları sürecinde, ülke birikiminin oluşmasını amaçlayan “UIA 2005 İstanbul’a Doğru Türkiye Kongreleri”yle, ülkemizin 7 bölgesinin 7 kentinde Oda yöneticileri, bölge mimarları, kentliler ve yerel yöneticilere buluşma ortamı oluşturmaya, güncel mimarlık gündemini diri tutmaya ve bilgi birikimi sağlamaya yönelik bir dizi deneyim yaşadı. Bu etkinlikleri geleneksel hale getirmek için, bu deneyimin bu dönemin öncelikleri kapsamında, “Türkiye Mimarlık Politikası’na Doğru, Mimarlık ve Kent Buluşmaları” başlığı altında geliştirilmesi ve zenginleştirilmesi hedefleniyor.

“Türkiye Mimarlık Politikası’na Doğru” kılavuz bir belgeye ulaşmaya yönelik bir sürecin paylaşıma sunularak örülmesi, bu temelde toplumla mimarlık ortamı arasında karşılıklı olarak bilgi birikimine dayalı bir etkileşimin oluşturulması amaçlanıyor. Buluşmanın yapılacağı kent / bölgeye özgü karakteri veren temalarla o kent / bölgedeki mimarlığın değerlendirileceği ve bölge mimarları, kentli örgütleri, toplum, yerel yönetimler, merkezî yönetim temsilcilerinin buluşacağı panel, forum, sergi, poster sunuşları, kültürel ve teknik geziler ve diğer kültürel etkinliklerin yer alacağı programlarla, politika metnine yeni girdiler sağlanmaya çalışılacak.

Geçen dönem kongre yapılmayan Kayseri, Samsun, Mersin, Muğla, Gaziantep ve Eskişehir olmak üzere 6 ilde gerçekleştirilmesi planlanan kongreler dizisinin ilki,2-3 Eylül 2006 tarihlerinde Kayseri’de yapıldı. “Kapadokya’da Mimarlık” ile “Turizm Politikaları ve Mimarlık” temaları ile gerçekleştirilen kongrede, sunuşların ardından, panel katılımcılarıyla değerlendirmeler yapıldı ve bir forum oturumuyla tartışma ortamı sağlandı.

Kongre’nin açılışında, Genel Başkan Bülend Tuna, kongreler dizisinin temel amacının Türkiye için bir mimarlık politikası oluşturmak olduğunun altını çizerek, hem ülkemizde böyle bir politikaya ihtiyaç duyulmasının nedenlerinden bahsetti, hem de dünyadan mimarlık politikası örnekleri verdi. Tuna, konuşmasında özetle şu noktalara değindi:

Kalıcı, sürdürülebilir, kimlikli ve çağdaş bir çevrenin yurt düzeyinde temel imar ve kentleşme hedefi olmasının sağlanması; “tarihin mimarlık ülkesinin yeniden mimarlıkla buluşturulması” ve Türkiye’mizin de kendine özgü koşulları ile evrenselliği yaşamasını içerecek “Türkiye Mimarlık Politikası”na bir an önce kavuşması için Odamız bir çağrı yapmakta ve ilgili tüm kurumları sorumluluk üstlenmeye çağırmaktadır.

Genel Kurulumuzda benimsenen çağrı metninden yararlanarak aktarmaya çalıştığım gibi, ülkelerin mimarlığa verdikleri önem gelişmişlik düzeyleriyle orantılı olarak artmaktadır. Kimi ülkelerde yasa şeklinde, kimi ülkelerde hükümet politikası düzeyinde, kimi ülkelerde de başka başka formatlarda yürürlükte olan, kabul gören mimarlık politikaları vardır. Mimarlık mesleği evrenseldir, dili evrenseldir, sorunları da evrenseldir. Ancak bu sorunların her ülkedeki boyutları çok farklıdır, mimarlığın toplum nezdinde algılanış şekli farklıdır. Yerel veya merkezî yönetimlerin mimarlığa bakışları ve mimarlıkla ilgili kararlarda takındıkları tavır farklıdır. Dolayısıyla her alanda olduğu gibi mimarlık alanında da küreselleşmenin yoğun bir şekilde yaşandığı böylesi bir ortamda bile Türkiye Mimarlık Politikası’nın önemi vardır.

Geçtiğimiz dönem gerçekleştirdiğimiz Mimarlık ve Eğitim Kurultayı’nın açılışında konuşma yapan TC Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, kurultay programında yer alan “Türkiye Mimarlık Politikası” başlığını çok önemli bulduğunu belirtmiş ve Kültür Bakanı olarak bir kültür politikamızın da olmamasından yakınmıştır. Şüphesiz ki ülkemizde yıllardır kültür adına, mimarlık adına olumlu, olumsuz pek çok şey yapılmıştır. Ancak bir kültür politikasının eksikliği, bir mimarlık politikasının eksikliği şimdi gündeme alınabilmektedir. Dünyada mimarlık politikası kapsamında yayımlanan belgeleri incelediğimizde de pek çoğunun gündeme son 20 -30 yıl içerisinde geldiğini görüyoruz.

Ulusal Mimarlık Politikaları, mimarlık ürünleri ve yapılı çevrenin niteliğinin kamu yararına olduğu düşüncesinden hareketle, mimarlık uygulamalarında standartları yukarıya çekme hedefini, hükümet politikalarıyla bütünleştirme amacını taşımaktadır. Özellikle kamu yapılarının inşa süreciyle ilgili belirli koşulların getirilmesi, kamunun yol gösterici olması hedeflenmekte, nitelikli yapılara ulaşmanın yolları aranmakta, bu amaçla mimarlık meslek kuruluşlarıyla hükümet kurumları arasında işbirliği ortamları sağlanmaktadır. Ancak sadece kamunun değil inşaat sektörünün geneli için yüksek nitelikli bir referans çerçevesi çizilmesi hedeflenmekte, yüksek kalite, yüksek standartlar, sürdürülebilir kalkınma, mimari mirasın korunarak gelecek kuşaklara aktarılması ve mimarlıkta yenilikçi yaklaşımların özendirilmesi gibi başlıklar ele alınmaktadır.

* * *

Bize övünülecek yaşam çevreleri sunan yapı ustalarına, mimarlara; emeği değerlendirip hakkını verenlere; mimarlık adına katkı yapanlara sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum.

PROGRAM

11-12 Kasım 2006 SAMSUN

Tema: “Ulaşım, Çevre Politikaları ve Mimarlık”

13-14 Ocak 2007 MERSİN

Tema: “Göç, Barınma ve Mimarlık”

10-11 Mart 2007 MUĞLA

Tema: “Kıyı Planlaması ve Mimarlık”

12-13 Mayıs 2007 GAZİANTEP

Tema: “Kültürel Değişim ve Mimarlık”

14-15 Temmuz 2007 ESKİŞEHİR

Tema: “Sanayi Kentleri ve Mimarlık”