Haydarpaşa Garı ve çevresine ilişkin çıkarılan “torba” kanun ve bu kanunla gerçekleştirilmesi öngörülen “Dünya Ticaret Merkezi” çağrışımlı yapılaşmaya ilişkin Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nden basına şu açıklama yapıldı:

Anadolu’nun İstanbul’a giriş kapısı olan tarihî Haydarpaşa Garı ve çevresi, Anadolu coğrafyasının insanlarına ve İstanbullulara kapatılıyor.Yüz yıldır birçoğumuzun denizi ve İstanbul’un o efsanevi siluetini ilk kez gördüğümüz; henüz görmemiş olsak bile görkemini o naif yerli filmlerden birinde mutlaka duyumsadığımız anılarımızın mekânı Haydarpaşa Garı’nı da içine alan yaklaşık 1.000.000 m2’lik alan, “Dünya Ticaret Merkezi” adı altında; IMF direktifleri ve ekonominin borç ödeme çarkının dönmesi bahanesi ile dünyanın varsıl emlak piyasası emrine sunuluyor. Başta İstanbul olmak üzere her türlü doğal tarihî ve kültürel değerimizi yangından mal kaçırırcasına pazara çıkaran zihniyetin ürünü olan ve evrensel hukuku hiçe sayan manevralarla çıkarılan yasalar sayesinde, her türlü denetimden kaçırılabilen çok önemli yerleşme kararlarına, bu kararlarının planlaması ve uygulaması ile doğrudan ilgili yerel kamu yönetimleri bile artık müdahale edememektedir.

Bu kapsamda alınan kararların en tuhaflarından birisi olan ve kamuoyunda “Haydarpaşa Kanunu” olarak tanımlanan 17.9.2004 tarihli ve 5234 sayılı Kanun’un geçiçi 5. maddesi ile Haydarpaşa liman ve gar alanında bulunan hazine malı taşınmazlar, bedelsiz olarak Devlet Demiryolları’na terk edilmiş ve bu taşınmaz mallarla ilgili olarak “İmar mevzuatındaki kısıtlamalar ile plan ve parselasyon işlemlerindeki askı, ilan ve itirazlara dair sürelere ilişkin hükümlere tabi olmaksızın, her ölçekteki imar planını yapmaya, yaptırmaya, değiştirmeye, re'sen onaylamaya ve her türlü ruhsatı vermeye” Bayındırlık ve İskân Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Aynı kanunda devamla, “Plan hazırlama ve onaylama işlemleri Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın uygun görülen birimince; ruhsat ve plan uygulama işlemleri ise Bayındırlık ve İskân Bakanlığı il teşkilatınca yerine getirilir,” denilmekte ve “Kesinleşen planlar ilgili belediyelere tebliğ edilir. Bu planların uygulanması zorunludur,” hükmü bulunmaktadır.

Bu kanundan açıkça anlaşılacağı üzere tüm İstanbullularla birlikte ilgili yerel yönetimlerin de devre dışı bırakıldığı bu karara bağlı olarak alınan 5335 sayılı “torba” Kanun’un 32. maddesiyle de tüm bu taşınmazların satış ve devir yetkisi; Özelleştirme Yüksek Kurulu’nca özelleştirme programına alınan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) İşletmesi Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu’na bırakılmış ve yerel yönetimler sadece görüş bildiren merciler haline getirilmiştir. Basından öğrendiğimiz kadarıyla beş milyar dolarlık bir nakit akışı için yapılan, İstanbul’un tarihî ve kültürel mirasını yok eden bu özelleştirme projesi hakkında; İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin, Kadıköy Belediyesi’nin, Üsküdar Belediyesi’nin görüşleri nasıl oluşmaktadır, bilemiyoruz.

Ancak; 1.000.000 m2’lik kamusal alanı e=3 emsalle “Dünya Ticaret Merkezi ve Kruvaziyer Liman” adı altında yapılaşmaya açıp kamusal kullanıma kapatarak, İstanbul’un ve Anadolu’nun demiryolu ve deniz ulaşımı bağlantısını, daha önemlisi anılarını ve tarihî-kültürel simgelerini yok eden; dünyanın en özel ve güzel siluetine her türlü yasa ve yönetmelikle birlikte bilimsel ve etik kuralları da hiçe sayarak tam yedi adet gökdelen diken; tüm bunlar yetmiyormuş gibi bu yoğun yapılaşma alanında yer kalırsa, yapacakları yolları parkları ve bahçeleri bile girişimciye bırakarak kamu mülkiyetine terk etmeyeceğini hükme bağlayan bu talihsiz satış projesinin sadece ve sadece; dünya mirası İstanbul’un doğal, tarihî ve kültürel zenginliğine sahip çıkan ve bu değerlerin kısa süreli ekonomik çıkarlar uğruna talan edilmesine izin vermeyecek olanların dayanışması ile engellenebileceğini biliyoruz. Duyarlı tüm kurum ve kişileri, oluşturulan Haydarpaşa Platformu’na katılmaya davet ediyoruz.