Bienaller bu sayımızın ağırlıklı bölümünü oluşturuyor. Uluslararası mimarlık bienalleri, temalarının içini hakkıyla dolduran ve yeni sorular uyandıran üretimler ile gayrimenkul ya da yapı endüstrisi fuarı (fuarların, “fuar” adı altında gerekliliğini yadsımadan) çeşitliliği arasında salınıyorlar.

Venedik Bienali bunlar arasında en önemli ve nitelikli olanı. Pınar Gökbayrak, “Venedik’te Mimarın Adı Yok” başlıklı değerlendirme yazısında, güncel mimarlık tartışma ortamında, yıldız mimarların proje tanıtımlarına dönen katılımlarının etkilerini yitirdiğini, mimarın kendini bir adım geri çekerek sunduğu, mimarlığın kamu yararı gütmesinin altını çizen işlerin bugün için anlamlı sözler üretebildiğini söylüyor. Bugünlerde İstanbul’un farklı mekânlarında, geniş bir skalada üretilen işlerin sergilendiği ve ilki gerçekleştirilen İstanbul Tasarım Bienali’nde ortaya konan niyetleri, küratörü Emre Arolat’ın perspektifinden okuyoruz. Arolat, bir “musibet” olarak tanımladığı “Kentsel Dönüşüm Yasası”, mutenalaştırma çabası ve sonucu olarak bu dayatmacı tutum karşısında kentsel ve mimari tasarımın, “bağlamsal olanın estetizasyonu” olarak adlandırdığı sahte bölgeselcilik ya da tarihselcilik ile geçicilik üzerinden neredeyse moda tasarımına yaklaşan bir tavırla “anti-bağlamsalcılık” olarak adlandırdığı bir yönelim arasında salındığını söylüyor.

Mimarlık ve kentsel müdahalelerde kamu yararını ve tasarımı hiçe sayan tutumların bu tür platformlara taşınması ve tartışılması önemli. Derginin sayfalarında tartışmayı sürdürdüğümüz bu konuda bu sayımızda gelen iki katkı ise, “Anayasa’da Kent ve Çevre Hakları” yazısı ile Ruşen Keleş ve “ ‘Sorun Eksenli’ ve ‘Yere Özgü’ Kentsel Dönüşüm Modelinin Getirdiği Olanaklar” yazısı ile İclal Dinçer’in.

İyi okumalar.