Tuhaf zamanlardan geçiyoruz. Koronavirüs kaynaklı salgın, büyük bir hızla hayatımızın akışını, gündemlerimizi değiştirirken kamusal alanlardan el ayak çekilmesine neden oldu ve hayatlar evlere hapsoldu. Topyekün tüm dünyada farklı ölçeklerde mekân üzerinden alınan tedbirlerle #evdekal’abilenler kadar kalamayanların da olduğu kentlerimiz, bir kez daha ne kadar “kırılgan” olduklarını bizlere gösterdi. Hem bizlerin hem kentlerimizin daha dirençli olabilmesi için atılacak adımlar neler olacak? Bu yaşananlar yeni bir “normal”i mi getirecek yoksa eskisi zaten normal değil miydi, önümüzdeki günler gösterecek. Bizleri teyakkuz haline geçiren bu acil duruma dair değerlendirmeler bu sayının hem MİMARLIK Gündem’inde hem de “Yeni Bir Dönüşüm Süreci: COVID-19” başlıklı dosyasında yer alıyor. Fiziksel mesafelenmenin hayatımıza bir gereklilik olarak girdiği bu yeni gerçekliğin, mekânlara anlam yüklememizi sağlayan fiziksel ilişkilenmeye etki ederek yapılarla / kentlerle olan bağımızda bir dönüşüme neden olacağı kesin. Kentteki kamusal alanları kullanmazsak kent hâlâ bizim bildiğimiz o eski kent olarak kalabilir mi? Hareketsizliğin ve temassızlığın norm kabul edilmeye başlandığı bir ortamda sosyal ilişkiler nasıl yeniden kurulacak? Kent metabolizmasının yavaşladığı bu günler, daha yaşanılır kentsel / kamusal çevreleri yaratmak adına düşünmemiz için bir fırsat doğurabilir mi? Daha uzun bir süre boyunca bu konulara kafa yoruyor olacağız. Şimdiden önümüzdeki Temmuz-Ağustos sayısında nasıl bir içeriğe yer vereceğimizi kurgulamaya başladık: Gelecek tahayyüllerimize odaklanacağız. Fikir teatisi yapmak için bolca vaktimiz var ne de olsa...

Bu sayının kapağındaki fotoğraf ise New Yorklu fotoğrafçı Jeremy Cohen’e ait. Evinin penceresinden çektiği fotoğraflardan oluşan “Çatı Kültürü” adlı seri, değişen açık alan kullanımlarımıza odaklanıyor. Yaşadıkları binaların çatısını hem kişisel bir alan hem de uzaktan da olsa buluşmalara imkan sağlayacak yeni bir kamusal mekân olarak kullanan kişileri gösteren seriden seçtiğimiz bu fotoğrafta, “sosyal mesafe” kavramını gruplarının adlarına taşıyan Gene Baker ve The Social Distance Band konserine uzaktan bir bakış atıyoruz, mesafelerin kısalacağı günlere duyulan özlemle...

Dergi baskıya gitmek üzereyken yaşanan gelişmeler ise meslek odalarının gündemlerinin bir anda değişmesine neden oldu. Ülke gündemi yaşanan pandemiyle meşgul iken yapılan açıklamalar, kamu yararını gözeten özerk yapılar olan meslek odalarının içişlerine müdahale çalışmalarının yapılacağına dair bir hazırlık olduğunu gösterdi. Mimarlar Odası’nın da içerisinde bulunduğu TMMOB örgütlülüğünde yer alan odalar, yaptıkları açıklamalarla böyle bir düzenlemenin karşısında olduklarını belirtti. Mimarlar Odası mesleki çalışmaları kamu ve toplum yararına yürütmeyi şiar edinen, 1954’ten bu yana mesleğin güvencesi olan bir kurum.

Sivil toplumun önemli temsilcilerinden olan odaları kendi çarkının içinde istemeyen ve kendi rant planlarına engel olan önemli bir bileşen olarak gören yönetimlerin denetim adı altında oluşturacağı baskıları kabul etmemiz mümkün değildir. Bir kez de buradan seslenelim: #TMMOByeDokunma

Aslı Tuncer Madge