Mimarlar Odası tarafından iki yılda bir düzenlenen Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri, Mimar Sinan anısına, 1988 yılından itibaren gerçekleşiyor. Bu yıl 9. dönemini gerçekleştirecek olan Ulusal Sergi’ye bu süre içinde 800’e yakın mimar ve ekip 1010’a yakın eserle katıldı ve öncü nitelikteki çalışmaları nedeniyle 99 kişi ve kuruluş, çeşitli dallarda ödüllendirildi. 2004 yılında düzenlenecek 9. sergi için panoların son teslim tarihi 1 Mart 2004. Sergi, ödül töreni ile birlikte 12 Nisan 2004’te Ankara’da, Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Galerisi’nde açılacak.

Genel Açıklama

Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri programının amacı yönetmelikte, “ülkemizdeki mimarlık faaliyetinin tanıtılması, özendirilmesi, ödüllendirilmesi, mimarlığın kamuoyunun gündeminde bulundurulması, mimarlık ürünlerinin belgelendirilmesi ve güzel sanatların teşvik edilmesi” olarak tanımlanıyor. Ulusal Mimarlık Sergisi’nin mimarlık ortamı açısından önemi, her iki yılda bir mimarlar için buluşma olanağı yaratarak, ülke mimarlığının düzenli bir değerlendirmesinin yapılmasına olanak sağlaması, tartışma ortamının zenginleşmesi ve bir özeleştiri fırsatı yaratmasıdır. Sergiyle birlikte işleyen ödül programı ise, özgün fikirlerin ortaya çıkarılıp teşvik edilmesi, mimari üretimde niteliğin yükselmesi gibi beklentiler açısından önem taşımaktadır.

Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri, başarılı genç mimarların ortaya çıkmasına olan katkısının yanısıra, Türk mimarlarının yurt dışında tanıtımına da olanak sağlamaktadır. Türkiye’yi yurt dışında temsil etmek üzere Mimarlar Odası’ndan aday gösterilecek mimarlar ve eserler, Ulusal Mimarlık Sergisi ödül ve ödül adayları arasından seçilmektedir. Uluslararası ödül programlarına katılım için Mimarlar Odası’na yapılan başvurular arasında örneğin UIA Ödülleri, Mies Ödülleri ve her yıl gerçekleşen çeşitli uluslararası sergilere katılım, bu yolla gerçekleşmiştir. Ulusal Mimarlık Ödülleri, iki ana başlık altında verilir.

I. BÜYÜK ÖDÜL (Sinan Ödülü)

Tüm meslek hayatı boyunca verdiği eserleri ve mimarlığa geçen hizmetleri nedeniyle bir mimara veya ortak çalışan mimarlara verilir. Bu ödülün verileceği mimar(lar)ın bitmiş yapısının olması, ve ödülün özellikle bu yöndeki başarıları nedeniyle verilmesi şarttır. Bu ödül için kişisel başvuru gerekmemektedir. Adaylar, “aday gösterme” yöntemi ile önerilebilir; ayrıca, Seçici Kurul kendisi de adaylar saptayarak, isimleri gizli tutulacak tüm adaylar arasından, tek bir ödül belirler.

II. BAŞARI ÖDÜLLERİ

Üç ayrı dalda verilir.

1. MİMARLIĞA KATKI DALI

Bu dalda en fazla 2 ödül verilebilir. Amaç, mimarlık kültürü ve mesleğine katkıları ödüllendirmektir. Araştırma, kitap, makale, yorum, film, fotoğraf gibi, mimarlık üzerine veya mimarlığı gündeme getiren çalışmalar ile, mimarlık pratiği, kuramı ve eğitimi, meslek hakları ve örgütlenmesi konularında yapılmış her türlü çaba ve çalışmaları nedeniyle kişi ya da kurumlara verilir. Bu ödül için kişisel başvuru gerekmemektedir.

2. YAPI DALI

Bu dalda toplam en fazla 5 ödül verilebilir. Ödüllerden ikisi Ulusal Komite tarafından duyurulan özelleşmiş konulara, diğerleri “bitmiş yapı” tanımına giren çalışmalara ayrılmıştır. Özelleşmiş konular kapsamında, gelenekselleşmiş “Koruma” kategorisi yanısıra, 6. ödül döneminde oluşturulan “Yaşam Çevresi” başlığındaki kategori de sürmektedir.

2a. Yapı (3 ödül)

Bitmiş ve kullanılmakta olan yapılara verilir. Yapının bitiriliş tarihinin önemi yoktur.

2b. Koruma-Yaşatma (1 ödül)

Tarihi yapıların restorasyonu ile, tarihi/geleneksel çevrelerin koruma, yenileme ve sağlıklaştırma uygulamalarına verilir. Tek yapı ölçeğindeki anıtsal ve sivil mimarlık örneklerinin yanısıra, doku olarak korunabilmiş yerleşimlerin iyileştirilmesi ve niteliklerinin sürdürülerek yaşatılmasına yönelik, projelendirilmiş uygulamalar bu ödül kapsamındadır.

2c. Yaşam Çevresi (1 ödül)

Bu kategorinin amacı, “yapılı çevre” teriminin içerdiği farklı ölçek ve tanımlardaki (bina-kent, iç-dış, açık-kapalı gibi ayrımlarla anılan) mekânların gerçekleştirilmesine yönelik nitelikli çalışmaların teşvik edilmesidir. Kentsel veya kırsal yerleşimlerde yeni yaşam çevrelerinin oluşturulması veya mevcut çevrelerin iyileştirilmesi yönünde ‘Şehir Planlama’, ‘Kentsel Tasarım’, ‘Peyzaj Mimarisi’, ‘Çevre Düzenlemesi’, ‘İç Mimari’ veya ‘İç Mekan Düzenlemesi’ gibi tanımlarla ayrışmaya başlayan alanlarda uygulanmış (veya tamamlanma aşamasındaki) çalışmalar değerlendirilir. Başvuru için mimar olma zorunluluğu yoktur.

3. PROJE DALI

Bu dalda toplam en fazla 4 ödül verilebilir.

3a. Mimari Proje (2 ödül)

Henüz uygulanmamış veya halen inşaat halinde olan projelere verilir.

3b. Fikir Sunumu (2 ödül)

Yarım kalmış tasarım çalışmaları, fikir düzeyindeki etüdler, ütopik çalışmalar, mimarlığa ilişkin bir tema etrafında gelişen ve özgün fikirler içeren her türlü sunuş, bu başlık altında değerlendirilir. Başvuru için mimar olma zorunluluğu yoktur.

SEÇİCİ KURUL ÇALIŞMASI

Değerlendirme

Tüm kategorilerde değerlendirme, sunuşlar üzerinden yapılır. Ancak yapı dalı için, jüri gerek gördüğü takdirde, yerinde inceleme yoluna gidebilir.

Katalog

Sergiye katılan eserler içinde Seçici Kurul tarafından değerlendirilerek yayın için yeterli görülen çalışmaların yer alacağı katalog, katılımcılara ücretsiz olarak gönderilir. İngilizce ve Türkçe hazırlanan katalog, diğer ülkelerdeki meslek örgütlerine, ulusal ve uluslararası kütüphanelere, üniversitelere ve mesleki dergilere ulaştırılır.

ÖDÜL TÖRENİ VE SERGİ

Sergi’ye katılan ve ödül alan ve tüm çalışmalar, ilk olarak Ankara’da sergilenir. Serginin ilk günü yapılan ödül töreninde, ödül alan katılımcılara plaketleri verilir. Ödül sahiplerine plaket ve yazılı belge; Seçici Kurul üyelerine ise hizmet plaketi verilir. Ödül alan eserler kamuoyuna her tür yazılı ve görsel medya ile duyurulur. Ödül alan binalara birer plaket çakılır. Sergi daha sonra oluşturulacak program çerçevesinde diğer Oda birimlerinde sergilenir. Sergileme olanakları sınırlı olan birimlere ve Sergi’nin gösterime girebileceği yurt içi ve yurt dışı kuruluşlara, yalnızca ödül ve ödül adaylarından oluşan, özel bir sergi bölümü yollanır.

ULUSAL SERGİ’YE KATILIM

Genel İlkeler

Sergi’ye Mimarlar Odası’na kayıtlı her mimar bireysel veya ekip olarak katılabilir.

Proje şirketleri ve kamu kuruluşlarından katılımlarda, ürünün müellifi olarak gösterilen kişi Mimarlar Odası üyesi olmak zorundadır. Koşulların uygun olduğu dallarda mimarlık mesleği dışından kişi ve kuruluşlar, kurumlar, şirketler ve üniversite öğrencileri Sergi’ye katılabilirler.

Sergi’ye katılacak çalışmalar, Mimarlar Odası tarafından kazanılmış aleyhte bir yargı kararının veya Mimarlar Odası Onur Kurulu’nca verilmiş bir cezanın nesnesi olmamalıdır. Sergiye daha önceki dönemlerde katılan bir eser, aynı kategoride tekrar katılamaz.

Aday Gösterme Yöntemi ile Katılım

Mimarlar Odası birimleri, üniversiteler, kamu kuruluşları, kurumlar, şirketler ve şahıslar “aday gösterme” yöntemi ile, değerlendirilmesini istedikleri her tür ve ölçekteki mimari ürünü, kurum veya kişiyi ilgili olduğu dalda ödüle aday gösterebilirler. Bu yöntemle geniş bir katılımın gerçekleşmesi yanısıra, hayatta olmayan mimarların eserlerinin de sergiye katılarak değerlendirilebilmesi ve gündemde tutulması amaçlanmıştır. Büyük Ödül ve Mimarlığa Katkı dallarında aday göstermek isteyenler, gerekçelerini açıklayacakları aday gösterme formunu doldurarak, Ulusal Mimarlık Ödülleri Komite Sekreteryası’na başvururlar. Yapı ve Proje dallarında aday göstermek isteyenler, aday gösterme formunu doldurarak, eserin müellifinin veya varislerinin izin belgesi ile birlikte, koşullara uygun pano hazırlayarak Ulusal Mimarlık Ödülleri Komite Sekreteryası’na başvururlar. Yapı ve Proje dallarında Sergi’ye katılan çalışmalar, ödüllendirme dışı katılımlar hariç, doğal ödül adaylarıdır.

Ödüllendirme Dışı Katılım

Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, Seçici Kurul ve Komite üyeleri sergiye sadece ödüllendirme dışı katılabilirler; ödüle aday gösterilemez ve ödül alamazlar.

KATILIM KOŞULLARI

Başvurular Mimarlar Odası Genel Merkezi 9. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Sekreteryası’na yapılır. Her dalda en çok dört ayrı ürünle ve herbiri için en çok dört pano (aşağıda tariflenen şekilde “rulo”) hazırlanarak katılınabilir. Katılımcılar Sergi’ye gönderdikleri her ürün için ayrı bir dosya hazırlamak durumundadır. Dosya, kataloğun hazırlanması için gerekli olan, sergiye sunulmuş panolardaki fotoğraflar (slayt) ile yazılı ve çizili dokümanları kapsar (A4 veya A3 formatında baskılar). Dokümanların ayrıca, yüksek çözünürlükte tiff dosyalarla CD olarak sunulmalıdır. Dosyasız gönderilen çalışmaların katoloğa alınması mümkün değildir. Panoların sergilenme, taşınma ve korunma kolaylığı için, aşağıda belirtilen teknik özelliklere uyularak hazırlanması gerekmektedir. Panolar (rulo) 58 x 160 cm boyutlarında “plotter çıktısı” olarak teslim edilecektir. 120/130 gramlık coated paper cinsi plotter kağıdı tercih edilmelidir. Panolar ekte sunulan format doğrultusunda hazırlanmalıdır. Format için ayrıca bakınız: Mimarlar Odası web sitesi: http://www.mimarlarodasi.org.tr Panoların sergiye hazır hale getirilmesi için ön ve arka yüzünün polyester ile kaplanması, alt ve üst kenarlarına ahşap çıta takılması işleri Sekreterya tarafından Ankara’da yaptırılacaktır. Bu işlere ait masraflar pano katılım payı içindedir. Kargo ile gönderilen panolar teslim tarihinde Mimarlar Odası Genel Merkezi’ne ulaşmış olmalıdır.

Katılım payı

Mimarlar Odası’nın Türkiye İş Bankası Ankara Meşrutiyet Şubesi 4213 304400 9319 no.lu hesabına yatırılacaktır.

Bireyler: 100.000.000.-TL / pano (rulo)

Şirketler ve Kamu Kuruluşları: 200.000.000.-TL / pano (rulo)

Öğrenciler, Mimarlar Odası Birimleri ve Üniversiteler: 50.000.000.-TL / pano (rulo)

TAKVİM

1 Mart 2004 Panolar (rulo), başvuru formları ve katılım payı makbuzlarının teslimi

12 Nisan 2004 Ödül Töreni: Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Galerisi, 18:00-20:00

12 Nisan – 21 Nisan 2004 Ulusal Sergi: Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Galerisi

9. Dönem Seçici Kurul

Nejat ERSİN , Ziya TANALI , Abdi GÜZER , Tevfik TOZKOPARAN, Zeynep AHUNBAY

9. Dönem Ulusal Komite

Aydan BALAMİR, Oğuz BULHAZ, Cüneyt AKBULUT, Nurçin ÇELİK

Komite Sekreteryası

Bayar ÇİMEN

Konur sokak 4/2 , Yenişehir/Ankara

tel: (312) 417 3727 fax: (312) 417 1804

info@mimarlarodasi.org.tr