314
KASIM-ARALIK 2003
 
MİMARLIK'TAN

ODADAN

MİMARLIK DÜNYASINDAN

SORUŞTURMA 2003:
MİMARLIK GEÇMİŞİNİ DEĞERLENDİRİYOR

DOSYA: MİMARLIK EĞİTİMİ 2003

KENT TARİHİ



KÜNYE
DOSYA: MİMARLIK EĞİTİMİ 2003

Amerika Birleşik Devletleri Mimarlık Programlarının Akreditasyonu

Ülker Çopur

Prof. Dr., Rogers Williams Üniversitesi,

Mimarlık, Sanat ve Tarihi Koruma Okulu

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Mimarlık Okulları, NAAB (National Architectural Accrediting Board) tarafından akredite edilmektedir. Akreditasyon sadece profesyonel derece veren mimarlık programları için geçerlidir. Bunlar 5 senelik profesyonel mimarlık derecesi (Bachelor of Architecture) veren okullar veya 4 sene başka bir dalda eğitim yaparak (Bachelor of Science, Art gibi dereceler) üniversite mezunu olan öğrencilerin kabul edildikleri mimarlık yüksek lisans (Master of Architecture) programlarıdır. Bu tür yüksek lisans programları da, “profesyonel mimarlık” derecesi vermekte ve genellikle 3.5 senede tamamlanmaktadır. Birkaç sene öncesine kadar, bu tür okullara, ayrım yapılmaksızın, NAAB tarafından akreditasyon verilirken, değişik mimarlık kuruluşları “mimarlık” derecesini tek bir sisteme getirmeyi ve 2010 yılı civarında bütün okulların “Master of Architecture” derecesine geçmesini önermiştir. Ancak bu öneri henüz kesinleşmemiş olup, üzerinde tartışmalar sürmektedir. Bazı okullar, “Bachelor” derecesinden vazgeçmek istememekte, bazıları da bu değişimin gerçekleşeceğini düşünerek yeni sistemi bir an önce uygulama tezini savunmaktadır. Şu anda Akreditasyon Kurulu “Bachelor” ve “Master” dereceleri arasında fark gözetmeksizin, ikisine de aynı kriterleri uygulamaktadır.

Örneğin, 2000 yılında 5 senelik tam akreditasyon alan Roger Williams Üniversitesi, Mimarlık Bölümü’nün, 5 senelik mimarlık lisans programını yeni sisteme göre doğrudan mimarlık yüksek lisans programı şekline çevirmesi mümkünken, bölüm, minimum 5.5 senede 183 kredi ile mimarlıkta yüksek lisans vermeyi önermiştir. Öğrencilerin bir sömestr daha okuyarak yüksek lisans derecesi alması planlanmaktadır. 4. senenin sonunda barajı aşamayanlar, 4 senelik bir derece alacaktır (Profesyonel olmayan, imza atma yetkisinin bulunmadığı Bachelor of Science in Architecture). Mayıs 2003’te Mimarlık Yüksek Lisans Programı da akredite edilen Roger Williams Üniversitesi’nde, Mimarlık Lisans Programı 2006 yılından sonra devam etmeyecektir.

Halen, 1998 yılında onaylanan kurallar çerçevesinde okullar akredite olmaktadır. 2002 yılında birkaç maddede küçük ölçekli değişiklik yapılmasına rağmen, genel kapsam aynı kalmıştır. Bütün akreditasyon kuralları okullara bir kitapçık şeklinde gönderilmektedir. Kitapçıkta “içindekiler” bölümünde belirtilen bütün detaylar okullar tarafından hazırlanmakta ve yaklaşık olarak bir haftalık bir süreç sonunda Kurul, akreditasyona çıkan okulu ziyaret ederek kararını bildirmektedir. Akreditasyona göre mimarlık dışı dersler, programın ancak %25’ini kapsayabilmektedir. Ancak programların bu konuda bazı esneklikleri bulunmaktadır.

Kısaca özetlenen bu süreç ve hazırlanması gerekli evrak ve sergileme çok vakit aldığı için, okullar hemen hemen her sene derslerin dokümanlarını ve istenen bilgiyi toplamaktadır.

Son iki yıldaki mimarlık projeleri sergilenirken yalnızca iyi projeler değil, 3 kategoride, "en iyi“, “orta” ve ”zayıf” öğrencilerin projelerinden de örnekler seçilmektedir. Daha önceki senelerle ilgili olarak son akreditasyondan itibaren olan çalışmalar ise disklerde bilgisayarda sergilenmektedir. Her ders için ayrıca, içinde nelerin olacağı akreditasyon kitapçığında belirtilen, bir dosya hazırlanmaktadır.

Son bir değişiklik de, 5 senelik akreditasyon devresinin 6 yıla çıkarılması olmuştur. Bu 6 yıl içerisinde her yılın başında okullar gelişmeler hakkında rapor vermek zorunda olup, programın 37 kritere göre değerlendirilmesi her ders için yapılmakta ve bunlar program için büyük bir tabloya (matrix) işlenmektedir. Kurul bu tabloyu anahtar olarak kullanmakta, tek tek ders dosyalarını incelemekte ve gerekli kısımlarda öğretim üyesini çağırıp sorular sorabilmektedir.

Her okul kendi programına göre tablo yapmakta, tabloda değişik ayrıntılara yer verebilmektedir. Roger Williams Üniversitesi gibi bilgileri tek tabloya indirgeyenler olduğu gibi, iki tabloyla da özetleyenler bulunmaktadır. Ders tablosunda öğrenci mezun olduğu zaman 37 kriterdeki minimum değerlendirmenin ne biçimde olacağına (farkında olma (awareness), anlama (understanding), yetenek (ability)) Akreditasyon Kurulu karar vermektedir.

Bu icerik 3931 defa görüntülenmiştir.
2000 yılında ODTÜ Mimarlık Fakültesinde öğrenci insiyatifiyle bir araya gelen grup 5 yıllık zorunlu stajı tartışmıştı