KKTC Mimarlar Odası’nın Kuzey Kıbrıs’taki mimarlık okullarıyla birlikte düzenlediği Mimarlık ve Eğitim Kurultaylarının üçüncüsü 31 Ocak 2014 tarihinde Lefkoşa’da gerçekleştirildi. Türkiye’de düzenlenen Mimarlık ve Eğitim Kurultaylarıyla paralel temalar halinde düzenlenen Kuzey Kıbrıs’taki Kurultay da “Mimarlık Eğitim ve Meslek Alanında Bütünleşme ve Dayanışma” teması çerçevesinde geliştirildi. KKTC Mimarlar Odası yöneticileri ve KKTC Kurultayı Başkanı Eskişehir’de düzenlenen Kurultaya da katılmış ve katkı yapmışlardı. Lefkoşa’daki Kurultaya Türkiye’den Mimarlar Odası yöneticileri Necip Mutlu ve Ali Ekinci, VII. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı Başkanı Cengiz Bektaş ile Kurultay çalışma gruplarında görev yapan Doğan Hasol, Neslihan Dostoğlu ve Bülend Tuna katıldılar.

Toplantı KKTC Mimarlar Odası Başkanı Azmi Öge’nin açış konuşmasıyla başladı. Kurultayın Türkiye’deki Kurultayla eş zamanlı ve eş temalı olarak gerçekleştiğini, Kurultay çalışmalarının sadece sunum gününden ibaret olmadığını, öncesi ve sonrası ile birlikte bir değerlendirme sürecinin birlikte ele alınması gerektiğini belirtti. KKTC’deki mimarlık okullarının sömestr tatili nedeniyle Kurultaydaki öğrenci katılımının az olmasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi. KKTC’de yaşanan hükümet değişikliklerinin eğitim politikalarına yansımasının olumsuz sonuçlarını gözlediklerini belirterek, Kurultay kapsamında daha uzun vadeli bir eğitim planlamasının önemine vurgu yaptı.

KKTC III. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı Başkanı Ekrem Bodamyalızade, önceki kurultayların kazanımlarını aktardı ve Kurultay çalışmalarının mimarlık okullarıyla birlikte nasıl gerçekleştiği üzerinde durdu. KKTC’deki 5 mimarlık okulundaki ders programlarının incelendiğini, meslek pratiği, staj çalışmaları üzerinde çalışmalar yapıldığını, 2005 yılında kabul edilen Birlik Yasası çerçevesinde mesleki denetim, denklik konularının ele alındığını, mezunların kayıt standartlarının ve yurtdışından gelen diplomaların incelendiğini, telif hakları ve müelliflik konularının irdelendiğini belirtti. Eğitim ve uygulama arasında kopukluklar yaşandığı tespitini aktardı ve Kurultay sürecinde üretilen raporların toplantıya sunulacağını ve birlikte irdeleneceğini belirtti.

Türkiye Mimarlar Odası Genel Sekreteri Necip Mutlu Eskişehir’de gerçekleştirilen VII. Kurultay hakkında bilgilendirmeler yaparak konuşmasına başladı. Son kurultaya 375 meslektaşımızın katıldığını, Kurultay öncesinde Osman Gazi Üniversitesi’nde öğrenci forumu yapıldığını, diploma öğrencileri sergisinin gerçekleştirildiğini, bu sergi için 54 bölüme çağrı yapıldığını ve 18 bölümün sergiye katıldığını belirti. Diploma projeleri sergisinin mimarlık okullarını dolaştığını, Kurultay nedeniyle de KKTC’de sergilendiğini aktardı. Yeni mimarlık bölümlerinin yetersiz kadro ve altyapı ile açılmasının sakıncalarının defalarca dile getirildiğini, ancak YÖK’ün bu çağrıları dikkate almadan karar verdiğini söyledi. Mesleğe Kabul Kurulu’nun kurulduğunu ama yasal dayanağının henüz oluşmadığını aktardı. Türkiye’de meslek örgütüne ve mesleğimize yönelik baskı ortamından örnekler verdi.

VII. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı Başkanı Cengiz Bektaş açış konuşmasında ülkelerimiz arasında fark olmadığını, eğitimi nasıl bütün yaşama yayabiliriz sorusunun ortak derdimiz olduğunu belirtti. Son on yılda çevrenin ne kadar kötü değiştiğine tanık olduğumuzu aktararak, kentlerimizin bütüncül bir plandan yoksun olarak yapılandığını, herkesin ayrı telden çaldığını belirtti. Eski Ankara Belediye Başkanı mimar Vedat Dalokay’ın “Hepimiz bu kirli ve pis havayı soluyoruz” sözünü hatırlatarak bir arada çalışmak zorunda olduğumuzu vurguladı.

Açış konuşmalarından sonra Kurultayın 1. oturumunda konuk konuşmacılar Türkiye’deki Kurultay sunuşlarından aktarımlarda bulundular. Program çerçevesinde her sunuşun sonrasında bir tartışma ve değerlendirme bölümü gerçekleştirildi. Bu bölümde ilk sunuşu “Toplum, Mimarlık ve Eğitim” başlığı ile Doğan Hasol yaptı. Farkında olmasalar da insanların mimari çevrelerde, ortamlarda yaşadıklarını, bu ortamların iyi veya kötü şekilde değişmesinin yaşayanların kültürel gelişmişlik düzeyini yansıttığını belirtti. Mimarlığın bir insan hakkı olduğunu, barınma ve konut hakkının, sağlıklı çevrelerde yaşama hakkının değişik dönemlerde kazanılmış haklardan olduğunu ifade ederek, Churchill’in önce biz mekânı şekillendiririz, sonra mekân bizi sözünü aktararak kötü mekânda iyi insan olmaz diye vurguladı. Devletin özel kesime örnek oluşturmak durumunda olduğunu, ancak üretilen tek şeyin inşaat olduğunu belirtti. Kent topraklarının ranta dönüştürülmesinin yanlışlığını vurguladı. Meslek odalarının yoğun çabalarına karşın iyi mimarlık koşulları yaratılamadığını dile getirdi. Koruma kurullarındaki yeni düzenlemeler ile cumhuriyet dönemi yapılarının ortadan kaldırılmak istendiğini belirtti. Türkiye’de mimarlık yasası ve politikasının olmadığını aktardı.

Bu oturumdaki ikinci konuşmacı Cengiz Bektaş Eskişehir’de gerçekleştirilen Kurultayın geniş bir özetini kendi gözlemleriyle zenginleştirerek aktardı. Özellikle Kurultay süreçlerinde öğrencilerin dile getirdikleri önerilerini hatırlatarak, öğrencilerin eğitimin dört duvar arasında ve sanal olmasından, disiplinler arası ilişkisizlikten yakındıklarını aktardı. Nur Esin’in sunuşundan hareketle de öğrenme yeri her yer, öğrenme zamanı her zaman diyerek yaşam boyu eğitimi vurguladı.

Bu oturumdaki son konuşmacı Neslihan Dostoğlu “Mimarlık Eğitiminde Değişimler ve Güncel Beklentiler: Avrupa Birliği Çerçevesi” başlıklı bir sunuş gerçekleştirdi. Bu sunuşunda AB ülkeleri ve ABD’deki mimarlık eğitiminin son durumunu, bu alandaki örgütlenmeleri, mimarlık eğitimi sonrasındaki mesleğe kabul sürecini ülkelerden örnekler vererek aktardı. Bologna sürecinin mimarlık eğitimine yansımalarını, değişik ülke pratiklerinden hareketle irdelediği konuşmasında ülkemizdeki mimarlık eğitiminin durumunu da karşılaştırmalı bir analiz tablosuyla aktardı. Sunuşların ardından yapılan değerlendirmelerle konunun ne kadar hassas bir süreç içerisinde ilerlediği bir kez daha gözlemlenmiş oldu.

Kurultayın ikinci ve üçüncü oturumlarında değişik çalışma gruplarının sunuşları gerçekleştirildi ve bu sunuşlar çerçevesinde KKTC’deki mimarlık eğitimi ve mimarlık meslek pratiğinin sorunları ele alındı. İkinci oturumda “Lisans ve Lisansüstü Çalışma Grubu”nun değişik başlıklar altında derlediği sunuşlar gerçekleştirildi. Bu çalışma gruplarının katılımcıları ve konuları şunlardı:

• “Müfredat ve Akreditasyon Süreçleri” (Cemaliye Sunalp Gürçınar, Sema Uzunoğlu, Vedat Çağanağa)
• “Tasarım Atölye Süreçleri ve Bilinmezleri” (Erçim Uluğ, Sevinç Kurt, Selen Abbasoğlu Ermiyagil)
• “KKTC’de Mimarlıkta Lisans Üstü Eğitimi” (Mesut B. Özdeniz, Yonca Hürol, Resmiye Alpar Atun, Kozan Uzunoğlu)

“Mimarlık, Meslek Pratiği ve Denetimi” başlıklı üçüncü oturumdaki sunuşlar ise şunlardı:

• “Meslek Pratiği ve Mesleğe Kabul” (Türker Aktaç, Nezire Özgece, Ercan Hoşkara, Harun Sevinç, Oğuz Şengezer, Ayşe Ersever, Meray Taluğ, Ezcan Özsoy)
• “Yapı Denetimi” (Ayşe Öztürk, Tunç Adanır, Polat Hançer, Müjdem Vural, Gözde Oral, Hassina Nafa, Adil Coşkuner, Ersan Öksüz)
• “Mimarlığın Özü” (Emre Akbil, Ceren Boğaç, Pınar Uluçay)

Bu sunuşlar ve sunuşların çerçevesinde yapılan tartışmalar Kurultayın oldukça zengin bir birikim sağlamasına yol açtı. Son oturum olarak gerçekleştirilen Forum bölümünde çalışma gruplarının sözcüleri ve katılımcıların ortak bir değerlendirme platformu şeklinde konuları irdelemeleri sağlandı.