İzmir’in Karşıyaka ilçesinde kültürel tesis olarak ayrılan alana, programa uygun olarak kültürel, sanatsal, potansiyel değerlere cevap verecek bir opera binası ve çevre düzenleme projesinin elde edilmesi amacıyla, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından açılan ulusal iki kademeli yarışma sonuçlandı. 177 projenin değerlendirmeye alındığı yarışmada, 3 ödül ve 9 mansiyon ödülü verildi. Operanın inşa edileceği arazi, kentin yeni gelişen bölgelerinden birinin merkezinde ve bu merkez, yalnız yapısal olarak değil toplumsal olarak da bir yenilenme dinamiği içeriyor. Seçilen yerin ayrı bir özelliği ise İzmir’e ün katmış körfezine girişte, güçlü bir görsel konuma sahip oluşu. Bu durum, kentsel yapılanmanın, yarışma şartnamesinde izin verilen kıyı kullanımı ile birlikteliğinin önünü açıyor. İzmir Opera Binası’nın simgesel altyapısı, ona içinde bulunduğu coğrafyada bir tür kültür odağına dönüşme, yakın çevresine ise bölgesel bir çekicilik olanağı veriyor.

DANIŞMAN JÜRİ ÜYELERİ

Aziz Kocaoğlu (İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı), Serpil Baran (İzmir Büyükşehir Belediyesi Gen. Sekr. Yrd.), Ali Rıza Gülerman (İzmir Büyükşehir Belediyesi Gen. Sekr. Yrd.), Rengim Gökmen (Prof., Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü), Aytül Büyüksaraç (İzmir Devlet Opera ve Balesi Müdürü), Hasan Topal (Mimarlar Odası İzmir Şubesi

YK Başkanı), Kemal Suner (Elektronik ve Haberleşme Y.Müh., Ses, Işık, Görüntü Danışmanı)

ASLİ JÜRİ ÜYELERİ

Jüri Başkanı

C. Abdi Güzer (Doç. Dr., Mimar)

Emre Arolat (Y. Mimar), Erkut Şahinbaş (Y. Mimar), Haydar Karabey (Doç. Dr., Mimar)

Hikmet Gökmen (Yrd. Doç. Dr., Mimar), Muzaffer Tunçağ (İnşaat Y. Mühendisi)

Semra Uygur (Y. Mimar)

YEDEK JÜRİ ÜYELERİ

Abdullah Uzun (İnşaat Y. Mühendisi), Dürrin Süer Kılıç (Dr., Mimar)

Seçkin Kutucu (Yrd. Doç. Dr., Mimar), Sedat Baylan (Mimar)

RAPORTÖRLER

Ertan Dikmen (Y. Mimar), Gülben Özsoy (Y. Mimar), Ridade Selek (Mimar)

1. ÖDÜL

MEHMET KÜTÜKÇÜOĞLU mimar, ERTUĞ UÇAR mimar, MERT ÜÇER mimar, ONUR AKIN mimar, CANER BİLGİN mimar

Yardımcılar: Emiliano Bugatti, İrem Güçlü, Ali Can Atabey

Danışmanlar: Uğur Seymen, Serhan Çaycılar, Serhan Bucak, Aygen Kancı, Robert Essert, Anne Minors, John Risley, Paul Scott

JÜRİ RAPORUNDAN

İkinci kademede yapının önünde yer alan kamusal alan düzenlemesinin kıyı ile yapı arasında sürekliliği güçlendirecek biçimde yeniden ele alındığı, yaya ve araç trafiği ayrımının yaya sürekliliği gözetilerek çözüldüğü, yapının ana fuayesinin kentsel açık alanla güçlü bir ilişki içinde ele alındığı saptanmıştır. Projenin çevre ile kurduğu uyumlu ilişki, topografik bir süreklilik olarak ele alınan kütlenin çevresel peyzaj ile bütünleşme çabası, oluşan nihai oran ve ölçeğin çevresel doku içinde varolma biçimi, projenin olumlu unsurları olarak görülmüştür. Benzer biçimde yalın ve zorlamasız bir geometri ve taşıyıcı sistem seçimi ile ulaşılan kentsel işaret değeri ve zamansız mimari dil yapının kent ölçeğinde bir değer olarak varoluşunu güçlendirecektir. Özellikle fuayenin ele alınışı yapının kentle ilişkisini işlevi ile kısıtlı olmayan bir ölçeğe taşımaktadır. Bu unsurlarının yanı sıra, öneri yapının “sürdürülebilirlik” ve detay ölçeğinde anlam kazanacak bazı araştırmaların altyapısını hazırlamış olduğu düşünülmektedir.

2. ÖDÜL

HAKKI CAN ÖZKAN mimar, DİLEK TOPUZ DERMAN mimar

Yardımcı: Semih Arslan

Danışmanlar: Uğur Seymen, Zühtü Ferah, Mehmet Karadurak, Başak Taş, Mehmet Çalışkan

JÜRİ RAPORUNDAN

Öneri projede opera yapısının güçlü bir simge ve obje değeri oluşturacak biçimde ele alınması ve böylelikle ulaşılan temsili değer olumlu ve sürdürülebilir bulunmuştur. Benzer biçimde, kütleler arasında oluşturulan kentsel açık alanlar ve bu alanlarla kapalı alanların ilişkileri kamusal kullanımı cesaretlendirtecek biçimde kurgulanmıştır. Yapı cidarının tektonik dokusu ve yapı içindeki ortak kullanım alanları ile dış mekân arasında önerilen geçirgenlik yapının kullanım değerini arttırmaktadır. Buna karşın, yapının önünde oluşturulan açık alanın araç yolu ile kesilmesi ve deniz tarafındaki hayli soyut bırakılan düzenleme bu alanın etkisini ve kentsel kullanım değerini zayıflatır bulunmuştur. Jüri, kotlara yönelik düzenlemelerle bu sorunun aşılabileceği düşüncesindedir.

3. ÖDÜL

ERHAN VURAL mimar, OZAN SOYA mimar

Danışmanlar: Uğur Seymen, Zühtü Ferah, Mehmet Karadurak, Başak Taş, Mehmet Çalışkan

JÜRİ RAPORUNDAN

Öneri projenin geleneksel tipolojilerin dışına çıkarak kamusal mekânı dikey alanlara ve üst kotlara taşıyacak biçimde ele alması, böylelikle tekil ve yalın bir kütle ile bir simgesellik değerine ulaşma çabası olumlu görülmüştür. Benzer biçimde yapının çift cidarlı bir kabuk kurgusu içinde ele alınarak birinci cidarın geçirgenliğini çeşitlendirme çabası, yapının simgesel gücünü arttırıcı bir özellik olarak görülmüştür. Ancak bu simgeselliğe ulaşmak için kurgulanan salonların yer ve kot seçimleri ile yapı içindeki dolaşım şeması zorlayıcı bulunmuştur. Jüri, üst kotta yer alan küçük salonun daha alt bölümlere ve kolay ulaşılabilir bir konuma çekilebileceğini, böylelikle yapının yüksekliğinin azaltılabileceğini düşünmektedir. Bu değişikliklerin yapının ana fikrini ve simgesellik değerini zedelemeden gerçekleştirilmesi olanaklı görülmektedir.

1. MANSİYON

BURAK PELENK mimar, SİNAN GÜMRÜKÇÜOĞLU mimar, ZEYNEP GÜNGÖR mimar

Yardımcılar: Stefan Rizo, Ceren Kerpiç, Gözde Sazak, Sezen Bilge, Ceyda Özbilen, Eda Ekim

Danışmanlar: Tolga Bozyiğit, Mehmet Alp Olcaytu, Serdar Tosun, Seda Kurt, Peter Angier, Joseph Hardy

2. MANSİYON

CEM İLHAN mimar, TÜLİN HADİ mimar, E. DERYA ERTAN mimar, ŞEFİKA GÜNER mimar

Yardımcı: Aydoğan Özsoy

Danışmanlar: Erdinç Özkara, Ayşegül Yıldız, Belgin Merey, Pınar Şenkaynak

3. MANSİYON

NURBİN PAKER KAHVECİOĞLU mimar, HÜSEYİN KAHVECİOĞLU mimar, MELİS NUR İHTİYAR mimar, ELÇİN KARA mimar

Danışmanlar: Özkan Yalçın, Sabit Cevat Tanrıöver, Tülay Kanıt, Ebru Erbaş Gürler, Oğuz Cem Çelik, Nurgün Tamer Bayazıt

4. MANSİYON

MEHMET YİĞİT ÖZTÜRK mimar, BÜNYAMİN DERMAN mimar, SARO DİONYAN mimar, DENİZ ÇİLER ERKAN mimar

Danışmanlar: Uğur Seymen, Zühtü Ferah, Mehmet Karadurak, Başak Taş, Mehmet Çalışkan

5. MANSİYON

ÖMER SELÇUK BAZ mimar, DİDEM DURAKBAŞA mimar, ARDA YAVUZ mimar

Yardımcılar: Ege Battal, M. Cihan Poçan, Sezi Zaman, Çiçek Şadiye Tezer, Melek Kılınç, Ayşe Sabah

Danışmanlar: Feridun Gültekin, Kemal Ulaş Işın, Berrin Yavuz, Sultan Gündüz

6. MANSİYON

RAHMİ UYSALKAN mimar, ARDA YAVUZ mimar

Yardımcılar: Esra Doğu, Gülay Mizan Yamanlı, Ege Battal, M. Cihan Poçan, Hanefi Sekmen, Doğucan Temizel, Barış Öztürk, Elif Gökmen, Ayşe Sabah

Danışmanlar: Galip Topönder, Kemal Ulaş Işın, Berrin Yavuz, Sultan Gündüz

7. MANSİYON

MÜNİR FINDIK mimar

Yardımcı: Bengihan Fındık

Danışmanlar: Atilla Uçar, Nahit Abak, Özcan Yücedağ, Arzu Güç, S. Türker Talayman

8. MANSİYON

M. BORAN EKİNCİ mimar, HAKAN DALOKAY mimar

Yardımcılar: Evren Öztürk, Deniz Okten, Handenur Yazıcı Engin, Yeliz Tekin Çimen, Nilay Arslan, Roysi Ojalvo

Danışmanlar: Bülent Deveci, Cafer Aktürk, Yaşar Arzu İşeri Dirlik, Nurat Ayter, Selin Etkinöz, Mehmet Çalışkan, Kıvanç Sayın

9. MANSİYON

TEVFİK TOZKOPARAN mimar, EMRE ULAŞ mimar, UFUK ERSOY mimar

Yardımcılar: Dinçer Savaşkan, Berrin Terim

Danışmanlar: Güven İncirlioğlu, Can Aysan, Sıddık Erdoğan, Arzu Kutkam Nuhoğlu, Arup Müh., Ercan Ağar, Cüneyt Mahmut Anadolu, Emre Çulban, Rob Harris, Ned Crowe, Alex Wardle