22 Eylül 2021’de aramızdan ayrılan Prof. Dr. Doğan Kuban, mimarlık tarihi ve kültür mirasının korunması alanlarına yoğunlaşan çalışmalarıyla uluslararası düzeyde tanınan bir bilim insanıydı. 1949’da mezun olduğu İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde başlayan akademik yaşamını lisans, yüksek lisans ve doktora düzeylerinde verdiği dersler, yürüttüğü proje ve tezlerle sürdürmüştür. Yayınları sanat ve mimarlık tarihi çevrelerinde dikkat çekmiş; yetiştirdiği mimarlık tarihi ve koruma uzmanları üniversitelerimizin akademik kadrolarında görev almıştır.

Dersleri ve alan araştırmaları sırasında çevresindekilerle yakın bir bağ kuran Doğan Bey’i öğrencileri çok sevmiş, ondan etkilenmişlerdir. Sürekli ve disiplinli çalışmalarının sonuçları yayınlarına yansımıştır. Mimarlık tarihinde kullanılan temel kavramları açıkladığı Mimarlık Kavramları kitabı, mesleğin başlangıcında olan öğrenciler için değerli bir kaynaktır. Türkiye Sanatı kitabı ise, konuyu açıklamak için seçtiği 100 soru ve cevap dolayısıyla, Anadolu mimarlık tarihi için temel bir eserdir. Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’na olan ilgi ve sevgisi yayın ve sergilerle geniş kitlelere ulaşmıştır. Osmanlı mimarlığı, İstanbul, Mimar Sinan, Selimiye, Türk evi konusundaki yayınları uzun yılların birikimini yansıtmaktadır.

Mimarlık evrenine geniş bir açıdan bakan Doğan Bey’in kent ve kültürle ilgili ilginç değerlendirmeleri vardı. Ait olduğu toplumun kültür düzeyini yükseltme çabası içerisindeydi. Düşüncelerini farklı ortamlarda duyurdu. Tarihî İstanbul’un, Kastamonu’nun, İzmir’in, Gaziantep’in, Safranbolu’nun, Sivas’ın doğasının, kent dokusunun, anıtlarının korunması için çabaladı. Mimarlık’ta çıkan makaleleri güncel tartışmalara katkısının yanında onun çok yönlü araştırmalarının özeti olarak da değerlidir.

Doğan Kuban araştırma, yayın ve projeleriyle Türkiye’de koruma alanında da öncü bir rol oynamıştır. “Koruma Kuramı” dersinde ve yürüttüğü tezlerde uluslararası koruma ilkelerine uyulmasına dikkat ederdi. 1964-1974 yılları arasında çalışmalarını sürdürdüğü Kalenderhane Restorasyonu büyük bir özen ve emek ürünüdür.

Doğan Bey’in Türkiye’deki uzmanların dünyada gelişen koruma ilkelerinden haberdar olmaları ve uygulamaların uluslararası platformlarda kabul görmesi konusunda da yayınları ve çalışmaları bulunmaktadır. 1964’te Venedik’te yapılan koruma mimarları toplantısına katılmasının ardından Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi ICOMOS’un Türkiye kolunun kurulması için çalışmıştır. Böylece ülkemiz, koruma alanındaki güncel ilke ve teknikleri yaymak amacını güden ICOMOS ile tanışmıştır. Bu doğrultuda, ICOMOS Türkiye 1974’te kurulmuştur.

Birçok ulusal ve uluslararası proje yarışmasının jürisinde yer alan Doğan Kuban’a TMMOB Mimarlar Odası tarafından 1990’da “Mimarlığa Katkı Dalında Başarı Ödülü” verilmiştir. Araştırma ve yayınları uluslararası düzeyde tanınan ve takdir gören Kuban, 2021’de de Uluslararası Mimarlar Birliği’nden Jean Tschumi Mimari Yazın Ödülü almıştır.

Eğitici, araştırmacı ve uygulamacı olarak mimarlık alanına, Türk ve dünya kültürüne değerli katkılarda bulunan Prof. Dr. Doğan Kuban, fiziksel olarak bu dünyadan ayrılsa da geride bıraktıkları yaşayacaktır. Gelecek kuşaklar “ulu çınarı” yayınlarından tanıyacak; eserleri ise sevilmesini ve saygıyla anılmasını sağlayacaktır.