1977’den beri her üç yılda bir verilen Ağa Han Mimarlık Ödülleri programı, Müslüman ülkelerdeki nitelikli mimari projelerin desteklenmesini amaçlıyor. Ödül programını kuran Ağa Han, İsmailiye mezhebinin büyük bir servete ve etkinliğe sahip dini önderi. Yarışmaya aday gösterilen yapılarda ödül dönemi başlangıcından önceki on iki yıllık dönemde inşa edilmiş, Müslüman bir ülkede tasarlanmış ve en az bir yıl kullanılmış olma kriteri aranıyor. Aldığı uluslararası ödüllerle Türk mimarlığını yurtdışında da nitelikli biçimde temsil eden Emre Arolat, İpekyol Tekstil Fabrikası yapısı ile çağdaş, başarılı mimari ve kentsel tasarım örneklerine verilen 2010 Ağa Han Mimarlık Ödülü’nün de sahibi oldu. Bu yıl ödül ilk kez bir endüstri yapısına verildi. Bu dönemin seçici kurulunda, Pritzker ödüllü Fransız mimar Jean Nouvel ile çağdaş sanat dünyasının büyük isimlerinden Anish Kapoor’un yanı sıra, Souleymane Bachir Diagne, Omar Abdulaziz Hallaj, Salah Hassan, Faryar Javaherian, Kongjian Yu, Alice Rawsthorn ve Basem Al Shihabi yer alıyordu.

Ödül kazanan diğer dört proje şöyle:

• Yakın Dönem Tunus Mirasının Yeniden Canlandırılması Projesi, Tunus (Association de Sauvegarde de la Medina de Tunis)
• Wadi Hanifa Arazisi, Riyad, Suudi Arabistan (Moriyama & Teshima Planners Limited & Buro ve Happold ortak girişimi)
• Madinat al Zahra Müzesi, Cordoba, İspanya (Sobejano Architects)
• Köprü Okul, Xiashi, Fujian, Çin (Li Xiaodong Atölyesi)

İpekyol Tekstil Fabrikası, seçici kurul değerlendirmesine göre, çalışanların refahı ile işverenin üretim hedeflerinin mekânla bütünleşmesinde mimar ve işverenin başarılı işbirliğine iyi bir örnek oluşturması; yönetim ve üretim alanlarını aynı çatı altında buluşturması ve dünyadaki endüstri yapılarının pek çoğunda rastlanan hiyerarşik düzenleme ve kötü yaşam koşullarından uzak duran mimari çözümlemesiyle ödüle değer görüldü. Yerel malzeme kullanımı, düşük enerji performansı, üretim alanlarına doğal ışık ve hava sağlayan iç bahçeleri, çalışanların konforu için düşünülmüş sosyal alanları da vurgulandı. Emre Arolat, ödülü, 25 Kasım 2010 tarihinde Katar’daki Doha İslam Sanatları Müzesi’nde gerçekleştirilen görkemli törende aldı.

Emre Arolat kazandığı ödülle ilgili olarak şunları söyledi: “Son dönemde sayıları gittikçe artan mimarlık ödüllerinin pek çoğu, kerameti kendinden menkul ölçütler içeriyor. Dahası bu ödüllerin neredeyse hepsi, jüri tarafından yapıların kendilerini görerek ya da en azından ciddi bir biçimde dokümantasyonu yapılarak değil, iki fiyakalı fotoğrafa bakılarak veriliyor. Büyük bir hızla üretilen ve ‘piyasa’ tarafından da aynı hızla tüketilen bu ödüllerin ortaya koyduğu iklimde, Ağa Han ödüllerini bu ortamın dışında tutmak yanlış olmayacaktır. Zira seçim dönemindeki hassasiyet, jürinin, raportörlerin titiz ve ziyadesiyle ayrıntılı çalışmalarının yanısıra; seçim için belirlenen ölçütlerin niteliği bu ayrışmayı anlamlı kılıyor. Aday olarak gösterilen 400’den fazla önerinin içinden bu yıl seçilmiş olan 5 proje, yerel topluluklardaki yaşam kalitesinin arttırılmasına dönük ihtiyacı öne çıkartması ile çevresel, sosyal ve ekonomik mecralarda sürdürebilirliği destekleyerek, bağlamlarına karşı etik bir duyarlılık göstermiş olması gibi nedenlerle ödüllendiriliyor. Jüri, bu projelerin azimle birleşen ümidin, alçakgönüllükle tavlanan gururun ve çeşitlilikten ödün vermeyen birliğin hikayesini anlatmakta olduğunu savlıyor. İpekyol yapısının da bu genel tanımlamaya ek olarak, işverenin ticari menfaatine dönük işlevsel verimliliği hümanizm ile birleştirmekte olduğu vurgulanmakta. Tüm bu çıktıları üst üste koyunca, Ağa Han Ödülü’nün benim mesleki maceram içinde önemli bir adımtaşı olduğunu kabullenmem gerekiyor sanırım.”

Bilgi için: www.akdn.org/2010Award

İPEKYOL TEKSTİL FABRİKASI

Edirne, Türkiye

Mimari Proje: EAA-Emre Arolat Architects

Proje Ekibi: Eda Yazkurt, Ertuğrul Morçöl, Meltem Emden, Ekin Erik, Gülseren Gerede Tecim

Proje Tarihi: 2004-2005

Yapım Tarihi: 2005-2006

Toplam İnşaat Alanı: 20.000 m2

İşveren: İpekyol

Yapımcı: Turin

Statik Proje: Turin

Mekanik Proje: Toptaş

Elektrik Proje: Truva